Szum w uszach - Podstawowe informacje

Tinnitus

Słuch należy do jednego z podstawowych zmysłów przy pomocy którego odbieramy bodźce z otaczającego nas świata. Zdecydowana większość ludzi kojarzy problemy ze słuchem jako wyłącznie problemy ze słyszeniem. Nie są oni świadomi, że oprócz niedosłuchu istnieją inne zaburzenia słyszenia takie jak np. szumy uszne czy obniżona tolerancja na dźwięki. Mało kto zdaje sobie sprawę z faktu, że aż blisko 17% populacji świata cierpi z powodu tzw. szumów usznych (ang. tinnitus).  Dla 4% szumy stanowią poważny problem utrudniający normalne funkcjonowanie.

Czym są szumy uszne?

Możemy powiedzieć, że jest to zjawisko polegające na słyszeniu różnych dźwięków w uszach lub w głowie mimo braku ich zewnętrznego źródła. Szumy mogą być odbierane jako piski, dzwonienie, syczenie, dudnienie, pulsowanie itd. Szumom usznym bardzo często towarzyszy tzw. nadwrażliwość słuchowa, która przejawia się obniżoną tolerancją nawet niezbyt głośnych dźwięków z naszego otoczenia. Osoby z nadwrażliwością słuchową odczuwają dyskomfort lub nawet ból w uszach pod wpływem tych dźwięków.

Co powoduje szum w uszach?

Przyczyn powstania szumów usznych może być bardzo dużo. Do najczęściej spotykanych należą:

  • działanie hałasu lub uraz akustyczny
  • uraz mechaniczny głowy lub szyi
  • infekcje wirusowe/bakteryjne
  • stres
  • zaburzenia ukrwienia
  • starzenie się narządu słuchu
  • działanie czynników chemicznych, itp.

Nieustające szumy uszne mogą prowadzić do zaburzeń snu, problemów w koncentracji, zmęczenia, rozdrażnienia, lęku i w konsekwencji nawet do depresji.

Podstawowe informacje o szumach usznych

Opracowała: dr n. med. Grażyna Bartnik

  • Terapia pacjenta z szumami usznymi stanowi wciąż istotny i nierozwiązany problem kliniczny
  • Szumy uszne w olbrzymiej większości są zjawiskiem subiektywnym tzw. słuchową percepcją fantomową
  • Nie ma obiektywnych metod pomiaru szumów
  • Szumy powstają (są generowane) na podłożu różnorodnych zaburzeń i patologii głównie w drodze słuchowej- najczęściej w uchu wewnętrznym
  • Za odbiór szumów, ich dokuczliwość i intensywność - odpowiadają procesy w Centralnym

Układzie Nerwowym, a nie w uchu i drodze słuchowej !

  •  Historycznie w terapii szumów usznych najstarszy jest tzw. model ślimakowy. Traktował on zaburzenia mechanizmów ślimakowych jako główne źródło i przyczynę szumów. Dzisiaj model ten już nie obowiązuje !!!

Współcześnie obowiązują: model psychologiczny i neurofizjologiczny.

  • Model psychologiczny (starszy historycznie) – szuka zrozumienia zjawiska szumów usznych w oparciu o procesy poznawczo-behawioralne. Podkreśla rolę świadomego myślenia i procesów na poziomie korowym w rozwoju szumów usznych
  • Model neurofizjologiczny - podkreśla rolę „podświadomości” i tworzenia odruchów uwarunkowanych w rozwoju tego zjawiska
  • Oba modele traktują habituację jako kluczowe zjawisko i główny cel, do którego się dąży w terapii pacjenta z szumami usznymi
  • Mianem habituacji określamy ogólnie czasowe zmniejszenie reakcji na bodźce występujące na poziomie ośrodkowym (w odróżnieniu od tzw. adaptacji, która zachodzi na poziomie obwodowym).

Postępowanie diagnostyczne u pacjenta z szumami usznymi

  • Wywiad – niezwykle istotny element w diagnostyce pacjentów z szumami usznymi. Pozwala określić: potencjalną przyczynę szumów, ich charakter, początek, przebieg, nasilenie, dolegliwości, współistniejące inne choroby i patologie, przyjmowane leki, używki itp. Pozwala dokonać subiektywnej oceny szumów usznych, stopnia ich nasilenia i wpływu na życie.
  • Badanie otorynolaryngologiczne (ORL)
  • otoskopia z oceną ruchomości błony bębenkowej
  • badanie nosogardła i drożności trąbek słuchowych
  • wykluczenie ewentualnych ‘ognisk’ w okolicy głowy i szyi generujących szum obiektywny
  • Badania audiologicze

Badania podstawowe—audiogram, otoemisja spontaniczna, DPOAE, audiometria mowy audiometria impedancyjna Charakterystyka szumu: określenie częstotliwości (wysokości) i natężenia (głośności) szumu, MML –minimal masking level (minimalny poziom maskowania) Badania wykluczające patologię pozaślimakową (ABR-latencje – potencjały wywołane z pnia mózgu)

Diagnostyka otoneurologiczna i obrazow

Badanie ENG, MRI, CT (elektronystagmografia, rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa) Tomografia emisji pozytronowej (ang. positron emission tomography, PET) i tomografia emisji fotonowej (ang. single photon emission computed tomography, SPECT) oraz badania czynnościowym rezonansem magnetycznym (fMRI).

Postępowanie terapoutyczne u pacjenta z szumami usznymi

  1. Terapia TRT oparta na modelu neurofizjologicznym – jako metoda podstawowa.

  2. Jaki generator wybrać - jest to w pewnym sensie zarządzanie reakcją pacjenta.

Wzajemne uzupełnianie się oddziaływań terapeutycznych opartych na obu modelach – w uzasadnionych przypadkach znacząco poprawia końcowe efekty terapii pacjenta z szumami usznymi.

Traktowanie sfery neurofizjologicznej i psychologicznej człowieka jako dwóch nierozerwalnie powiązanych ze sobą części, wydaje się na obecnym etapie wiedzy,  kluczem do sukcesu.

Jak możemy Tobie pomóc ? Sprawdź informacje na stronie lub skontaktuj się z nami.

Więcej informacji na temat  szumów usznych znajdziesz w boksie informacyjnym Informacje/artykuły znajdującym sie po lewej stronie lub wybierając poniższe linki:


www.whc.ifs.org.pl